[ Pobierz całość w formacie PDF ]

ukazany jest głównie jako istota zagubiona pośród wydarzeń i własnych wytworów. Inny
charakter osobie ludzkiej nadaje personalizm katolicki.
7) świadomym antropomorfizmem - w przeciwieństwie do amorfizmu.
Antropomorfizm
(z greckiego "anthropos" - człowiek, "morfe" - kształt), w religioznawstwie i etnologii
przypisywanie ludzkich cech istotom, którym one z natury nie przynale\ą: zwierzętom i tworom
przyrody nieo\ywionej, a zwłaszcza bóstwom; w tym ostatnim przypadku rozró\nia się
antropomorfizm fizyczny (obdarzanie bóstwa nadnaturalną urodą, siłą, sprawnością itp.) i
psychiczny (tzw. antropopatyzm - obraz "osobowości" bóstwa budowany za pomocą pojęć
czerpanych z psychologii człowieka).
46
Występuje na niemal wszystkich etapach rozwoju religii - od wierzeń pierwotnych po wielkie
wyznania monoteistyczne, gdzie jednak pełni funkcje czysto u\ytkowe, metaforyczne
(teologiczna analogia).
8) poglądem typowo brytyjskim, nie zaś kontynuacją filozoficznej myśli germańskiej.
W ocenie A. Schaffa, zawartej w Głównych zagadnieniach i kierunkach filozofii (1962), pragmatyzm
wykluczał tzw. bezinteresowne poznanie świata i gromadzenie prawd, które niczemu nie słu\ą.
Pragmatyzm wywarł powa\ny wpływ na inne nurty filozofii XX w., psychologię społeczną, nauki o
polityce i stworzył własne odmiany, takie jak: instrumentalizm i operacjonizm.
Pragmatyzm spotkał się te\ ze zdecydowaną opozycją, głównie: F.H. Bradleya, H. Taylora, A.O.
Lovejoya. Idee pragmatyzmu były i są nadal rozwijane, m.in. przez: A. Tarskiego, T.S. Kuhna, R.
Rorty ego.
Instrumentalizm
współczesny kierunek filozoficzny, stanowiący odmianę pragmatyzmu, wg którego poznanie,
wiedza i wszelka działalność ludzka są narzędziami (instrumentami) przystosowania się
jednostki do środowiska i opanowywania go.
Operacjonizm
kierunek w filozofii i psychologii XX w. wyrosły z zało\eń pozytywizmu. Zapoczątkował go P.W.
Bridgman, wydając The Logic of Modern Physics (1927), wg której pojęcia naukowe nie ujmują
istoty rzeczy, lecz tylko poddają działaniom uczonego - operacje wymagane do stwierdzenia jej
to\samości.
Pogląd ten zmierzał do wyeliminowania pojęcia absolutnej prawdy: operacjoniści twierdzili, \e w
nauce nie jest ono potrzebne i faktycznie nie jest u\ywane. Stąd, ich zdaniem, ka\da prawda
jest zale\na od stanu wiedzy ludzkiej. Ka\da mo\e być obalona, mogą te\ współistnieć prawdy
odmienne, wzajemnie niezgodne.
Operacjonizm zatem nie wypowiadał się o istocie prawdy, lecz jedynie o jej kryteriach, które
pojmował relatywistycznie. Z operacjonizmem na gruncie psychologii wystąpił E.G. Boring w
1930 starając się uzgodnić introspekcję i behawioryzm. Wg jego poglądów pojęcia
psychologiczne słu\ą do prowadzenia operacji metodycznych, ale nie do poznania
rzeczywistości.
KONIEC [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • moje-waterloo.xlx.pl
  •