[ Pobierz całość w formacie PDF ]

DOCZESN?
Postawienie problemu. Wydaje się, że nie należy wyklinać nikogo za wyrządzenie
szkody doczesnej, gdyż:
1. Kara nie powinna przewyższać winy. A przecież kara klątwy jest
pozbawieniem dóbr duchowych, które przewyższają wartością dobra doczesne. A więc
nie należy nikogo wyklinać z Kościoła za szkody doczesne.
2. Zw. Paweł uczy:  nikomu złem za złe nie odpłacajcie" (Rz 12,17). A byłoby to
odpłaceniem złem za złe, jeśliby z powodu takiej szkody rzucałoby się klątwę.
Ale z drugiej strony św. Piotr skazał na śmierć Ananiasza i jego żonę Safirę za
oszustwo w oddaniu tylko części zapłaty za sprzedaną posiadłość (Dz 5,1-10). A więc
156
także Kościołowi wolno wyklinać za szkodę doczesną.
Odpowiedz. Sędzia kościelny rzucając klątwę wyklucza poniekąd wyklętego z
Królestwa (Bożego). Skoro zaś powinien wykluczać z niego niegodnych (tylko tych,
którzy popełnili przestępstwo), jak to wynika z władzy  kluczy" (z. 17, a. 2);
niegodnymi zaś są tylko ci, którzy przez grzech śmiertelny utracili miłość
(nadprzyrodzoną), będącą drogą do owego Królestwa, dlatego tylko za grzech
śmiertelny należy rzucać klątwę. Ponieważ zaś, wyrządzając komuś szkodę na ciele
albo w rzeczach doczesnych, popełnia się grzech śmiertelny i działa się przeciw
miłości, dlatego można rzucić klątwę za szkodę doczesną, wyrządzoną Kościołowi.
Ponieważ jednak klątwa jest największą spośród kar, kary zaś mają być lekarstwem,
jak uczy Arystoteles120, mądry zaś lekarz zaczyna od stosowania lżejszych i mniej
niebezpiecznych lekarstw, dlatego nie należy rzucać klątwy również za grzechy
śmiertelne, chyba że chodzi o ludzi uporczywych, nie stawiających się przed sądem,
lub bez pozwolenia opuszczających rozprawę sądową przed jej ukończeniem, albo też
odmawiających posłuszeństwa wyrokowi. Wówczas bowiem po napomnieniu, jeśli
wzgardził posłuszeństwem, ma być uznany za uporczywego, a sędzia, nie mając już
innego sposobu [by skłonić go do poprawy], winien go wykląć.
Rozwiązanie trudności.
1. Wielkość winy mierzy się nie wielkością wyrządzonej szkody, ale uporem woli w
działaniu przeciw miłości. Dlatego, chociaż kara klątwy przewyższa wyrządzoną
szkodę, nie przewyższa jednak wielkości winy.
2. Gdy karze się kogoś po to, by się poprawił, czyni się mu dobro, nie zło, gdyż kary
są lekarstwem, jak to widzieliśmy (w osnowie artykułu).
Artykuł 4
CZY KLTWA NIESPRAWIEDLIWA MA JAKIEZ SKUTKI?
Postawienie problemu. Wydaje się, że klątwa niesprawiedliwa nie ma żadnego skutku,
gdyż:
1. Jak mówi Mistrz Sentencyj127  klątwa pozbawia opieki i łaski Bożej", a tej opieki i
łaski niesprawiedliwością nie można nikomu odebrać. A więc klątwa niesprawiedliwa
157
nie ma żadnego skutku.
2. Zw. Hieronim powiada128, że jest to  faryzejskie urojenie sądzić, że wiąże lub
rozwiązuje ten, kto niesprawiedliwie wiąże bądz rozwiązuje". A to urojenie było
zarozumiałe i błędne. A więc klątwa niesprawiedliwa nie ma żadnego skutku.
Ale z drugiej strony według św. Grzegorza1-9  należy z trwogą przyjmować nakazy
pasterza tak sprawiedliwe, jak i niesprawiedliwe". Nie należałoby się trwożyć, jeśli
nakazy niesprawiedliwe nie wyrządzałyby szkody.
Odpowiedz. Dwojako klątwa może być niesprawiedliwa: ze względu na
wyklinającego, gdy ktoś wyklina z nienawiści lub gniewu  wówczas taka klątwa jest
skuteczna, chociaż ten, kto ją rzucił popełnił grzech, gdy wyklęty sprawiedliwie został
ukarany, choć wyklinający niesprawiedliwie postąpił.
Klątwa może być również niesprawiedliwa sama przez się, gdy została rzucona
bez słusznej przyczyny albo z pominięciem norm prawa. Wówczas, jeśli błąd
unieważnia wyrok, klątwa nie ma żadnego skutku. Jeśli natomiast ów błąd nie
przekreśla ważności wyroku klątwy, klątwa ta pozostaje w mocy, wyklęty zaś
powinien pokornie poddać się temu wyrokowi lub prosić o zwolnienie z klątwy u tego,
kto ją rzucił. A jeśliby to zlekceważył, zgrzeszyłby śmiertelnie.
Zdarza się jednak, że przyczyna może być słuszna dla wyklinającego, a niesłuszna dla
wyklętego, np. gdy ktoś zostanie wyklęty za udowodnioną mu w sądzie zbrodnię,
której nie popełnił. Wówczas, jeśli pokornie podda się tej karze, zasługa pokory
wyrówna mu szkodę z powodu klątwy.
Rozwiązanie trudności.
1. Chociaż człowiek nie może utracić łaski Bożej w sposób niesprawiedliwy, może
jednak utracić niesprawiedliwie to, co nas przysposabia do łaski, np. gdy komuś
uniemożliwi się zdobycie wiedzy (religijnej). Otóż w tym znaczeniu klątwa, jak się
zwykło mówić, odbiera łaskę (patrz a. 2 ad 3).
3. Słowa św. Hieronima odnoszą się do winy, a nie do kar, które mogą być
niesprawiedliwie wymierzone przez zwierzchników kościelnych.
158
ZAGADNIENIE 22
O WYKLINAJCYCH I WYKLTYCH
Zagadnienie to wymaga odpowiedzi na sześć pytań: 1. Czy każdy kapłan może
rzucać klątwę? 2. Czy może ją rzucać ten, kto nie jest kapłanem? 3. Czy wyklęty lub
suspendowany może wyklinać? 4. Czy można wyklinać siebie samego, równego sobie
lub przełożonego? 5. Czy można rzucić klątwę na jakąś społeczność? 6. Czy ktoś, kto
został raz wyklęty, może być ponownie wyklęty?
Artykuł 1
CZY KA%7łDY KAPAAN MO%7łE RZUCA KLTW?
Postawienie problemu. Wydaje się, że każdy kapłan może rzucać klątwę, gdyż:
1. Rzucenie klątwy jest aktem władzy  kluczy". Lecz każdy kapłan posiada ją, a
więc każdy może wyklinać.
2. Ważniejsze jest  wiązanie i rozwiązywanie" w trybunale pokuty niż w
trybunale sądowniczym. A przecież każdy kapłan może w trybunale pokuty
rozgrzeszać pod władnych sobie lub  wiązać" ich, a więc może także rzucać na nich
klątwę.
Ale z drugiej strony sprawy niebezpieczne są zastrzeżone wyższym przełożonym. Kara
zaś klątwy jest bardzo niebezpieczna, jeśli nie jest stosowana z umiarem. A więc nie
należy jej powierzać jakiemukolwiek kapłanowi.
Odpowiedz. W trybunale sumienia sprawa rozgrywa się między człowiekiem i
Bogiem, natomiast w trybunale sądu zewnętrznego sprawa rozgrywa się między
człowiekiem a człowiekiem. Dlatego rozgrzeszenie i  wiązanie" w znaczeniu
zobowiązania zaciągniętego przez człowieka wyłącznie w stosunku do Pana Boga,
należy do trybunału pokuty. Natomiast sprawy odnoszące się do zobowiązań
człowieka względem innych ludzi należą do publicznego trybunału sądu
zewnętrznego. Dlatego ci tylko mogą rzucać klątwę, którzy mają jurysdykcje w
trybunale sądowniczym. Dlatego też tylko biskupi własną powagą oraz wyżsi prałaci,
według bardziej powszechnego poglądu, mogą rzucać klątwy, podczas gdy
159
proboszczowie jedynie wtedy mogą ją rzucić, kiedy im zostanie to powierzone, albo
też w niektórych wypadkach, takich jak kradzież, grabież itp., jeśli prawo pozwala im
wyklinać. Niektórzy jednak sądzą, że także proboszczowie mogą rzucać klątwy. Ale
pierwszy pogląd jest bardziej uzasadniony.
Rozwiązanie trudności.
1. Klątwa nie jest aktem władzy  kluczy" w sposób bezpośredni, jest raczej
czynnością sądu zewnętrznego. Niemniej wyrok klątwy, choć jest ogłoszony w sądzie
zewnętrznym, w pewien sposób dotyczy również wstępu do Królestwa ze względu na
to, że kościół wojujący jest drogą do Kościoła tryumfującego. Dlatego również ta
jurysdykcja, która upoważnia człowieka do rzucania klątwy, może być nazwana [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • moje-waterloo.xlx.pl

    •